Bliżej nieba

Ludzkość od zawsze patrzyła w niebo. Częściowo z tego powodu, że nie bardzo jest jak go nie zauważyć, a częściowo z ciekawości, co też tam się mieści. Ponieważ niebo było dla przeciętnego obywatela mało dostępne - nawet wlezienie na wysoką górę pozostawiało pewien niedosyt -  uznano, że pewnie właśnie tam mieszkają Bogowie. W każdej właściwie religii siedzibą niektórych przynajmniej bóstw było właśnie niebo, zaś człowiek mógł się tam ewentualnie dostać po śmierci.
Jednak nie wszystkim wystarczało tłumaczenie, że niebo to domena boska i tyle. Znaleźli się śmiałkowie, którzy zaczęli niebo podglądać. Zwłaszcza w nocy, albowiem jak jest ciemno nad nami zapalają się jakieś latarenki czy cóś... Gwiazdy znaczy się. Generalnie pojawiły sie dwie koncepcje odpowiadające na pytanie "co to jest": pierwsza mówiła właśnie o światełkach/lampkach/ognikach unoszących się w eterze, druga przekonywała, że całe  niebo to taka wielka płachta, w której ktoś (lub mole) porobiły dziurki.
Z tych obserwacji zrodziły się ważne wynalazki, np. zegar czy urządzenia, pozwalające znaleźć drogę na morzu. Ok. 1608 roku, a więc ponad 400 lat temu, pojawiło się też urządzenie, dzięki któremu można było niebo podglądać jeszcze bardziej i jeszcze więcej się o nim dowiedzieć: pojawił się teleskop.
Jego wynalazcą był niejaki Galileusz, ale tak szczerze mówiąc prawdopodobnie zdołał on jedynie skopiować cudzy pomysł i go opatentować, zanim właściwy autor się zorientował. Jak by nie było, to właśnie Galileusz zaczął przez teleskop obserwować księżyc, gwiazdy i planety - zwłaszcza Jowisza. Z tych obserwacji powstały książki, a sam autor stał się postacią historyczną. Dzięki niemu właśnie mogliśmy potwierdzić przypuszczenia Mikołaja Kopernika, które głosiły, że to nie Słońce i planety krążą wokół Ziemi, tylko Ziemia z całą ferajną wokół Słońca.
A potem to już poszło z górki: powstawały coraz doskonalsze teleskopy, zaczęto fotografować kosmos a dzisiaj mamy nawet teleskop, który krąży sobie po orbicie i przesyła nam rewelacyjne zdjęcia nieznanych światów, czyli teleskop Hubble'a.
Całą historię obserwacji i poznawania wszechświata można sobie przyswoić zwiedzając wystawę Od lunety Galileusza do teleskopów kosmicznych w naszym Muzeum. Na ostatnich zajęciach wzbogaciliśmy nieco samo zwiedzanie, skłaniając uczestników do stworzenia portretu naszego układu słonecznego. W ten sposób powstały obrazy Słońca, Merkurego, Wenus, Ziemi, Marsa, Jowisza, Saturna, Urana, Neptuna i Plutona (którego astronomowie zresztą niedawno zdegradowali do rangi kosmicznego gruzu a nie planety). Portrety równie wspaniałe, jak zdjęcia z teleskopu Hubble'a.
Drugą częścią zadania było ustawienie wszystkich planet w stosownych odległościach od Słońca. W tym celu zostały te odległości przeliczone na kroki w ilościach mieszczących się (z trudem) na wystawie, aczkolwiek dzieciaki zażądały by odległości były właściwe. Przekonał je dopiero argument, że nie mamy zbyt wiele czasu, by oddalić się pieszo o np. 59 000 000 km od naszego Słońca.
Na koniec, pod nieobecność księżyca i gwiazd, za pomocą prawdziwego teleskopu dokonaliśmy obserwacji niewidocznych gołym okiem zacieków, rdzy i kurzu na elewacji budynku, znajdującego się jakieś 300 m od nas :)